Osoby po 50 roku życia zakładają rocznie 35 tys. jednoosobowych działalności gospodarczych. 40 proc. z nich stanowią kobiety. Tylko co piąty przedsiębiorca 50+ zatrudnia pracowników. Wśród głównych motywów prowadzenia własnego biznesu badani wymieniali potrzebę niezależności (71 proc.) oraz wykorzystanie zdobytego doświadczenia zawodowego i wiedzy (69 proc.). Aż 76 proc. przedsiębiorców 50+ uważa, że praca we własnej firmie daje większą satysfakcję niż praca na etacie – to kluczowe wnioski z raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego pt. „Przedsiębiorcy 50+”.
Skala przedsiębiorczości osób 50+ w Polsce
W Polsce osoby po 50. roku życia są bardziej skłonne do zakładania firm niż ich rówieśnicy z większości krajów UE. 23 proc. Polaków 50+ aktywnych zawodowo prowadzi działalność gospodarczą, gdzie średnia dla krajów UE to 18 proc. Jednocześnie przedsiębiorcy 50+ średnio w UE częściej niż w Polsce zatrudniają pracowników (32 proc. w UE, 21 proc. w Polsce).
Według danych CEIDG osoby 50+ w Polsce założyły w 2022 r. ponad 35 tys. jednoosobowych działalności gospodarczych (12 proc. wszystkich JDG założonych w tym czasie). Wśród wszystkich osób po pięćdziesiątce zakładających JDG przeważają mężczyźni. Jednak wśród osób w wieku emerytalnym więcej podmiotów rejestrują kobiety (63 proc.).
Powody zakładania działalności gospodarczej po 50. roku życia
Motywy zakładania biznesu po pięćdziesiątce wiążą się z indywidualnymi predyspozycjami oraz tym, w jakiej sytuacji rodzinno-społecznej, zawodowej i finansowej funkcjonują ankietowani. Najczęściej wymienianym powodem założenia własnej firmy była potrzeba niezależności (71 proc. wskazań). 69 proc. badanych wskazało na chęć wykorzystania doświadczenia. 63 proc. ankietowanych założyło firmę, bo pozwoliło im to utrzymać aktywność zawodową po utracie pracy na etacie. 56 proc. wskazało natomiast chęć osiągnięcia równowagi między pracą a życiem prywatnym.
„Rozpoczynanie działalności gospodarczej przez osoby 50+ dość często podyktowane jest koniecznością, a nie potrzebą. Ważny motyw stanowi chęć utrzymania aktywności zawodowej po utracie pracy na etacie. Obserwuje się wypychanie z rynku pracy osób 50+ spowodowane negatywnymi stereotypami dotyczącymi starszych pracowników (tzw. ageizm) oraz wymuszanie przez pracodawców zakładania własnej działalności z uwagi na cięcia kosztów przez przedsiębiorców. Założenie własnej firmy staje się wtedy jedyną opcją, aby móc dalej zarabiać” – podkreśla Katarzyna Dębkowska, kierowniczka zespołu foresightu gospodarczego PIE.
Problemy przedsiębiorców 50+
Najbardziej dokuczliwe przy otwieraniu własnego biznesu okazały się bariery finansowe. Co najmniej połowa przedsiębiorców 50+ wskazuje na trudności w pozyskaniu kapitału zewnętrznego, brak środków na promocję firmy oraz wysokie koszty zatrudnienia pracowników. Ponad 40 proc. wskazało również na zawiłe procedury administracyjne związane z założeniem działalności gospodarczej (43 proc.) oraz barierę popytową wynikającą z trudności w pozyskaniu klientów (44 proc.). Tylko co trzeci przedsiębiorca wskazywał, że barierą utrudniającą rozpoczęcie biznesu jest znalezienie odpowiedniego lokalu na prowadzenie działalności gospodarczej.
Przedsiębiorcy 50 + pozytywnie oceniają pracę na własny rachunek
70 proc. badanych przedsiębiorców powyżej 50 lat jest bardzo zadowolonych z założenia własnej firmy. Tyle samo wskazuje, że praca na swoim daje większe możliwości rozwoju. 76 proc. uważa, że własny biznes daje większą satysfakcję, niż praca na etacie. 71 proc. badanych uznało, że praca we własnej firmie sprzyja większej aktywności zawodowej, a 73 proc. – że własny biznes pozwala pracować również po osiągnięciu wieku emerytalnego.
Przedsiębiorcy 50+ przywiązują dużą wagę i staranność do zarządzania firmą, dbając zarówno o rozwój firmy, jak i własny. Blisko 80 proc. przedsiębiorców stale uczy się nowych umiejętności i zdobywa wiedzę, a ¾ badanych stara się, aby ich firma stale się rozwijała. Warto dodać, że przedsiębiorcy dokonując wyboru branży częściej kierują się analizą szans odniesienia sukcesu na rynku, a zdecydowanie rzadziej przypadkiem.” – podsumowuje Anna Szymańska, starsza analityczka w zespole foresightu gospodarczego PIE.
***
Polski Instytut Ekonomiczny to publiczny think-tank ekonomiczny z historią sięgającą 1928 roku. Jego obszary badawcze to przede wszystkim makroekonomia, energetyka i klimat, handel zagraniczny, foresight gospodarczy, gospodarka cyfrowa i ekonomia behawioralna. Instytut przygotowuje raporty, analizy i rekomendacje dotyczące kluczowych obszarów gospodarki oraz życia społecznego w Polsce, z uwzględnieniem sytuacji międzynarodowej.
Pełna wersja raportu dostępna ↠TUTAJ↞
