Chrzest jest w katolicyzmie pierwszym i najbardziej istotnym sakramentem. Włącza nowo narodzone dziecko do wspólnoty wiernych – Kościoła Świętego. Obrządek katolicki wygląda tak samo w każdym miejscu na świecie. Inaczej jednak przedstawiają się wszelkiego rodzaju tradycje i obrzędy świeckie, które następują po nim. W tym artykule wskazujemy, jakie formy przybierają tradycje związane z chrztem w Polsce, Stanach Zjednoczonych, Włochach, Meksyku oraz w Irlandii.
1. Polska – pamiątki na chrzest jako symbol drogi duchowej
W Polsce chrzest jest przede wszystkim wydarzeniem rodzinnym o dużym znaczeniu duchowym i społecznym. Ceremonia odbywa się zazwyczaj niedługo po urodzeniu dziecka (rzadkością jest chrzest w kilka miesięcy po urodzeniu). Polska tradycja kładzie szczególny nacisk na pamiątki chrztu, które wręczane są rodzicom dziecka. Gdy dorasta, poznaje ich znaczenie. Same pamiątki zaś przekazuje się między pokoleniami. Do spotykanych najczęściej należą:
- medaliki i krzyżyki;
- świece chrzcielne oraz białe szaty;
- albumy pamiątkowe oraz Pismo Święte.
2. Włochy – rodzinne świętowanie chrztu
Świętowanie sakramentu we Włoszech jest podobne do polskiego. Pojawiają się pamiątki chrztu w postaci medalików, ale wiele tradycji jest właściwych tylko temu regionowi Europy. Ważna jest szybkość przeprowadzania sakramentu – najlepiej nie później niż na osiem dni po urodzeniu pociechy.
Rola rodziców chrzestnych jest również bardzo ważna. Z kolei proces wyboru imienia jest dość specyficzny. Chłopiec dostaje je najczęściej po dziadku od strony ojca, dziewczynka babci od strony matki lub na cześć świętego, który ma chronić dzieci i być ich życiowym patronem. Przy wynoszeniu dziecka z kościoła rodzice chrzestni rzucają słodzonymi migdałami w powietrze na cześć nowego członka wspólnoty. Po samym sakramencie następuje także tradycyjne przyjęcie rodzinne z mnóstwem przepysznych dań i winem.
3. Meksyk – huczne przyjęcie z muzyką
W Meksyku chrzciny są barwniejsze niż w dwóch poprzednich krajach. Przede wszystkim dlatego, że po sakramencie uroczystość jest okraszana tradycyjną, wesołą muzyką meksykańską. Zamawiana jest orkiestra, która przygrywa gościom biorącym udział w wielkiej fieście.
Rodzice chrzestni mają jeszcze wyższy status niż w Polsce czy we Włoszech. Madrina i Padrino – bo tak się ich po hiszpańsku określa – odpowiadają bardzo często za zorganizowanie i opłacenie całej imprezy. Są także duchowymi i materialnymi opiekunami ochrzczonego dziecka.
4. Zwyczaje irlandzkie
Chrzciny w Irlandii cechują się ciekawymi tradycjami dotyczącymi stroju, w którym dziecko jest chrzczone. Często do szaty dołącza się skrawek materiału pochodzący z sukni ślubnej jego matki. Gdy dziecko dorośnie i postanowi wziąć ślub, ów skrawek towarzyszy mu także podczas tej uroczystości.
5. USA
Stany Zjednoczone są krajem imigrantów. Zbudowane z dziesiątek – jeśli nie setek – narodowości, mają różne tradycje związane z przyjmowaniem chrztu świętego w obrządku rzymskokatolickim – co narodowość i rodzaj pochodzenia etnicznego, to obyczaj.
Da się jednak zauważyć pewnego rodzaju komercjalizację tej uroczystości – prócz medalików i innych pamiątek na chrzest sprzedaje się także personalizowane kocyki z imieniem dziecka i inne akcesoria tego typu. Są one często pozbawione symboliki religijnej. Nawiązują jedynie do wybranego imienia dla nowo narodzonego członka wspólnoty.
Sakrament chrztu świętego w katolicyzmie wygląda zawsze tak samo. Uroczystość, która następuje po nim w gronie rodziny i przyjaciół różni się często w zależności od społeczności i kultury, w której się odbywa. Zawsze jednak wiąże się z radością i nierzadko prezentami czy też pamiątkami na chrzest wręczanymi rodzicom przyjmowanego do Kościoła dziecka. Tak wyglądają tradycje w wymienionych krajach Europy oraz obu Ameryk.