Nigdy wcześniej do rozmowy o współczesnym sporcie, ale także o turystyce, zwłaszcza teraz w okresie popandemicznym, nie usiadło tak wielu ekspertów związanych ze światem sportu, turystyki, polityki, biznesu i mediów. – Sport i turystyka potrzebują przestrzeni do debaty, my taką przestrzeń stworzyliśmy – powiedziała Marta Szymoniak, prezes Fundacji Gateway 4.0, organizatora Kongresu. Imprezę otworzyła wspólnie z Ministrem Sportu i Turystyki Kamilem Bortniczukiem oraz Marszałkiem Województwa Małopolskiego, Witoldem Kozłowskim. Na wydarzeniu obecnych było także wiele osób ze świata turystyki z Ministrem Gutem-Mostowym i Prezesem POT Rafałem Szmytke na czele, ale także sportowców i działaczy z największych związków sportowych. Swoją obecnością, jedną z wieczornych Gal zaszczycił Prezydent RP Andrzej Duda.
W przemówieniach otwierających Kongres nawiązano do kluczowych tematów debaty o współczesnym sporcie. Środowisko sportowe i turystyczne wciąż zmaga się z efektami pandemii, a od lutego próbuje nauczyć się nowej roli po napaści Rosji na Ukrainę.
ROLA SPORTU W CZASIE WOJNY
Problematykę rozwinięto w trakcie paneli dyskusyjnych. W jednym z najciekawszych przedstawiono kulisy nałożenia sankcji na rosyjskich sportowców. – Kluczowe było przekonać środowisko międzynarodowe do tego, że to nie jest lokalny konflikt – powiedział Minister Sportu i Turystyki, Kamil Bortniczuk.
Prezes PZPN, Cezary Kulesza wydarzenia z wczesnej wiosny relacjonował w następujący sposób:
Zaangażowanie społeczności międzynarodowej, także militarne, było pokłosiem tego, że umiędzynarodowiliśmy zbrodniczą napaść Rosji na Ukrainę. To jest wielka rola, którą sport w tej wojnie odegrał. Ryzyko podjął PZPN, odmawiając gry z reprezentacją Rosji w barażu przed MŚ w Katarze. – Wiedzieliśmy, że możemy być ukarani finansowo, a nawet wykluczeni z rozgrywek UEFA i FIFA
Przypomniał, że po decyzjach Polaków do bojkotu dołączyły inne federacje:
Dziś, będąc na zjazdach UEFA czy FIFA, odbieram gratulacje kolegów z innych krajów, a przecież wiemy, jak bardzo federacja rosyjska była związana ze wspomnianymi organizacjami.
Wysiłek polskiej strony docenił wiceminister sportu Ukrainy, Andrij Czesnokow.
Dziś często powraca slogan, „bądźcie dzielni jak Ukraina”. W odniesieniu do świata sportu, powiedziałbym: bądźcie dzielni jak polskie federacje, ponieważ kroki podjęte przez PZPN, czy PZPS, który przejął od Rosji organizację MŚ w siatkówce, były oznaką wielkiej odwagi.
REKREACJA I SPORT MASOWY
Pierwszego dnia uczestnicy I edycji EKSiT wysłuchali także ciekawej debaty poświęconej szkoleniu młodzieży. Problem jest bardzo złożony i trudno omówić wszystkie wątki w czasie jednego panelu. Prelegenci zaczęli od odpowiedzi na banalne pytanie: kim jest trener? – To człowiek, który mówi sportowcom i rodzicom to, czego nie chcą słyszeć – odpowiedział selekcjoner piłkarskiej kadry do lat 21, Michał Probierz. I dodał: – To ktoś, kto widzi to, czego inni nie chcą widzieć, a wszystko po to, żeby spełnić marzenia dzieci i rodziców.
Zdaniem prelegentów, dla wielu młodych ludzi wychowanych w erze smartfonu i tabletu, to
właśnie postać trenera, może być jednym z ostatnich autorytetów.
IGRZYSKA EUROPEJSKIE KRAKÓW – MAŁOPOLSKA 2023
Wątek popularyzacji sportu i zachęcenia młodych ludzi do aktywności fizycznej wrócił przy okazji dyskusji o przyszłorocznych Igrzyskach Europejskich. Małopolska będzie gościła elitę sportowego świata.
Marcin Nowak, Prezes Komitetu Organizacyjnego IE 2023 podkreślił:
To szansa dla dzieciaków, także dla rodziców, żeby zabrać pociechę na rywalizację sportową i pokazać jej, jak wygląda sport olimpijski.
Z kolei Marszałek Województwa Małopolskiego, Witold Kozłowski powiedział
Postawiliśmy sobie za cel to, aby wprowadzić Małopolskę do elitarnego klubu regionów europejskich, które są identyfikowane. Nie zrobimy tego za pomocą kubków i koszulek. Musimy użyć bardzo mocnego instrumentu, a jest nim nic innego tylko 12 dni relacji z Małopolski, z Krakowa, do wszystkich krajów europejskich. Lepszej promocji nie można sobie wymarzyć.
SPORT, A PIENIĄDZE
Dużo miejsca podczas Kongresu poświecono finansowej stronie sportu. W gospodarce rynkowej niemal wszystko można przeliczyć na pieniądze, także koszt medalu igrzysk olimpijskich. Próbował go oszacować Ryszard Stadniuk, były prezes PZTW. – Złoty medal zdobyty w Pekinie kosztował 13 mln złotych, srebro 10 mln. W Rio de Janeiro złoto kosztowało 9 mln, a brązowy medal 6 mln. W Tokio było drożej, bo koszt srebra wyniósł 15 mln.
Debatę wzbogacił głos Otylii Jędrzejczak, medalistki olimpijskiej w pływaniu.
Z perspektywy zawodnika koszt medalu nie ogranicza się tylko do wydatków ponoszonych przez związek. To także koszt zdrowia, odbudowania siebie po zakończeniu kariery, a także – w przypadku kobiet – koszt odkładania decyzji o założeniu rodziny – powiedziała.
BUDOWANIE MARKI OSOBISTEJ
Wyzwania finansowe wróciły także w panelu poświęconym dbaniu o własny wizerunek. Ewa Bilan-Stoch podzieliła się z publicznością rozmową, jaką dzień wcześniej przeprowadziła ze swoim mężem Kamilem.
Ma swoją markę, prowadzimy Kamiland.pl, produkujemy czapki, zapytałam co mu to daje. Odpowiedział, że to powód do dumy i środek łączności ze sponsorami. Z mojej strony wygląda to nieco inaczej, bo wiem, że przyjdzie taki moment, kiedy trzeba będzie zakończyć karierę. Pomyślałam, że z nowym wyzwaniem, nową przygodą, będzie mu łatwiej.
Z kolei kierowca rajdowy, Rafał Sonik wspomniał o Idze Świątek
Ostatnio Iga Świątek, buduje swoją markę na uczciwości. Nie tylko gra w stroju o żółto-niebieskich barwach, ale robi to co czuje, że jest społecznie ważne. Nie tyle oczekiwane, ile szczere. Licytuje przedmioty, żeby wesprzeć dzieci z Ukrainy, przeznacza wygraną w turnieju na rzecz psychiatrii dziecięcej. Robi to z odruchu serca. Buduje markę najlepiej jak można to sobie wyobrazić
LIGA OD KUCHNI
Marką budzącą dobre skojarzenia chciałaby być zapewne każda liga na świecie. Przedstawiciele futbolu, piłki ręcznej, żużla i siatkówki rozmawiali o stworzeniu dobrego produktu. – Sam sport się nie obroni – powiedział Piotr Należyty, prezes PGNiG Superligi. – W dzisiejszych czasach, mając tyle aktywności dokoła, trzeba nakładać świat cyfrowy na sport. Widowisko sportowe inaczej konsumują kibice starsi, inaczej młodsi.
Podobny pogląd ma wiceprezes PGE Ekstraligi Ryszard Kowalski.
Analizy rynku pokazały, że trzeba zadbać o obecność w świecie wirtualnym. Stąd aplikacja, która pozwala na śledzenie wyników, czy wybór zawodnika meczu. To pierwsze kroki. Kolejne to prawdopodobnie pójście w świat e-sportu.
SPORTOWE TALENTY
Bez fascynacji nie ma sportu. Dużo miejsca podczas Europejskiego Kongresu Sportu i Turystyki poświecono problemowi szkolenia młodzieży i wyławianiu talentów. Minister Sportu i Turystyki Kamil Bortniczuk, omówił założenia ogólnopolskiego programu „Sportowe Talenty”. – Od 4 klasy szkoły podstawowej, do klasy maturalnej, każdy polski uczeń raz w semestrze będzie podlegał testom badającym podstawowe kompetencje sportowe, czyli szybkość, wytrzymałość, siłę i skoczność – powiedział minister.
Wyniki testów zostaną wprowadzone do bazy danych i posłużą we wskazaniu uczniów uzdolnionych ruchowo. Droga ze szkoły do klubu sportowego ma być znacznie krótsza, bo klub będzie miał dostęp do zebranych informacji.
Wierzę w to, że połączenie szkół z klubami sprawi, że więcej ludzi będzie uprawiać sport
–powiedział dyrektor sportowy w PZPN, Marcin Dorna. – Rolą tego projektu jest zachęcić
dzieci do pierwszego kroku. Chodzi o nabór, a nie o selekcję.
DYSCYPLINY ZIMOWE
Z dobrodziejstwa programu „Sportowe Talenty” powinny skorzystać dyscypliny zimowe. – Bardzo ważne jest pozyskiwanie dzieci do sportu już w szkołach – powiedziała Katarzyna Bachleda-Curuś, medalistka olimpijska w łyżwiarstwie szybkim. – W pierwszych klasach szkoły podstawowej nie myślimy o zawodowych sportowcach, ale powinniśmy zachęcać dzieci do aktywności.
Rozwój dyscyplin zimowych zależy także od czynników klimatycznych. Przypomniał o tym były prezes PZN, Apoloniusz Tajner.
Obserwujemy ocieplenie klimatu i zmniejszone opady śniegu. Problemem może być jednak brak mrozu, bo żeby naśnieżyć trasę, musimy mieć ujemną temperaturę. W takiej sytuacji zdołamy utrzymać narciarstwo biegowe nawet przy zanikających zimach.
PAŃSTWO I SPORT
Bez zaangażowania spółek skarbu państwa sport zawodowy byłby zagrożony – stwierdził prezes PZPS, Sebastian Świderski. – Dlatego trzeba podziękować rządowi za to, że tak dobrze rozumie idee finansowania sportu.
Uczestnicy panelu byli zgodni, że w wielu przypadkach wsparcie z budżetu państwa jest niezbędne.
Wyjaśnił to Michał Żukowski ze spółki PZPN Invest.
Patrząc na mapę interwencji, można dojść do wniosku, że państwo wchodzi w tych obszarach, gdzie podmiot prywatny nie jest zainteresowany wsparciem, bądź nie jest w stanie wsparcia udzielić. Na najwyższym poziomie sportowego wtajemniczenia, gdzie wielką rolę w sukcesie odgrywają innowacje, wsparcie z publicznych pieniędzy jest nieodzowne. – Tak jest na całym świecie, my nie jesteśmy wyjątkiem. Dla klubu, dla związku sportowego sfinansowanie nowej technologii czy start-upu, jest trudne. Na tym etapie powinno wchodzić państwo, a później kiedy innowacja działa, zaczyna się sprzedaż, to powinien dołączyć podmiot prywatny ze swoim kapitałem.
KOBIETY W SPORCIE
Interesujący przebieg miała rozmowa o roli kobiet we współczesnym sporcie. W trakcie dyskusji poruszono szereg problemów. Punktem wyjścia była historia amerykanki Allyson Felix, która została porzucona przez możnego sponsora, bo zdecydowała się na macierzyństwo. Sprawę upubliczniła.
– Dzięki niej kontrakty zostały zmienione, pozwalają zaplanować ciążę w czasie kariery. Felix
zrobiła coś ważnego, bo w lekkiej atletyce to był temat tabu – powiedziała lekkoatletka Sofia
Ennaoui.
Problematyka bywa regulowana w różny sposób, w zależności od kraju czy federacji. Włoskim przykładem posłużyła się siatkarka Katarzyna Skorupa.
We Włoszech departament sportu płaci 1000 euro przez okres ciąży i krótko po narodzeniu dziecka. Dodatkowo federacja na podobnych zasadach dokłada kwotę 500 euro. W Polsce jak na razie nie ma spójnej regulacji. Wszystko zależy od konkretnej umowy i konkretnego klubu.
Kolejnym wątkiem w dyskusji były różnice w zarobkach zawodniczek i zawodników. Jedną z dyscyplin, w której kobiety nie dostają mniejszych nagród niż mężczyźni, jest lekkoatletyka.
TURYSTYKA PO PANDEMII
Podczas Europejskiego Kongresu Sportu i Turystyki równie istotnym tematem, któremu poświęconych było kilka paneli była turystyka. Jednym z problemów krajowej turystyki jest nie tylko pandemia i jej skutki, ale także postrzeganie Polski jako kraju, u którego granicy toczy się wojna. To przekłada się na zainteresowanie naszymi walorami turystycznymi ze względu na turystów z zagranicy, których część w obawie o bezpieczeństwo rezygnuje z podróży. Wielu panelistów upatruje szansy w zmianie tego wizerunku dzięki organizacji w przyszłym roku III Igrzysk Europejskich.
REPREZENTACJA POLSKI NA MŚ W KATARZE
Ostatniego dnia Kongresu selekcjoner piłkarskiej reprezentacji Polski Czesław Michniewicz podał do publicznej wiadomości nazwiska 47 graczy. Z tej grupy 26 pojedzie na mundial. Napięcie ma rosnąć, bo dopiero 10 listopada poznamy nazwiska zawodników, którzy wyjadą do Kataru. Ostatnie zgrupowanie przed turniejem rozpocznie się 4 dni później.
Nie miałem dylematów, chcieliśmy powołać mniejszą liczbę graczy, ale niektórzy rozegrają
jeszcze po 8 meczów – powiedział Michniewicz.
Następnie dodał:
Każdy, kto interesuje się reprezentacją doskonale wie, kto może czuć się pewnie jeśli chodzi o obecność w kadrze na mundial. Gdybym dziś miał wytypować 26 nazwisk, to nie miałbym z tym problemów. Jednak w kolejnych tygodniach dużo może się zmienić. W szerokiej kadrze znalazło się kilku piłkarzy, którzy w klubach grają mało, albo wcale. Udział tych zawodników w mundialu nie jest jednak wykluczony. Każdy przypadek będzie rozpatrywany indywidualnie. Planuję skontaktować się z każdym z 47 graczy i powiedzieć mu, że warto walczyć o miejsce w samolocie do Kataru.
Pierwszy dzień Kongresu zakończy uroczysta gala, podczas której wręczone zostały nagrody Województwa Małopolskiego – Małopolskie Laury Sportu. W drugim dniu odbyła się Gala Ambasadorów Sportu z udziałem Głowy Państwa.
I edycja Europejskiego Kongresu Sportu i Turystyki odbyła się w Nosalowym Dworze w Zakopanem. Honorowy patronat nad imprezą objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda. W ciągu 3 dni ponad 200 prelegentów dyskutowało w prawie 80 panelach. W Kongresie uczestniczyło łącznie 1550 osób, a ponad drugie tyle obserwowało panale online, dzięki udostępnieniu streamingu na stronie internetowej Kongresu.
Organizatorem I edycji EKSiT była fundacja Gateway 4.0, przy udziale Ministerstwa Sportu i Turystyki oraz Województwa Małopolskiego.
Szczegółowe informacje można znaleźć na stronie kongres-sbn.pl.
Patronem medialnym Kongresu był Głos Seniora.
