Emerytura w Polsce często nie zapewnia godnego poziomu życia, zmuszając wielu seniorów do poszukiwania dodatkowych źródeł dochodu. Sytuację komplikuje fakt, że emeryci muszą płacić podatek dochodowy od swoich emerytur oraz składki na ZUS lub KRUS. W naszym artykule wyjaśniamy, jak wygląda to od strony prawnej.
Podatek od emerytury – ile wynosi?
Emerytura w Polsce podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych, co oznacza, że jest opodatkowana podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT). Stawki podatkowe są takie same, jak dla innych dochodów, co oznacza, że do kwoty 120 000 zł rocznie dochody są opodatkowane według stawki 12%, a powyżej tej kwoty – 32%. Warto jednak zaznaczyć, że emeryci, podobnie jak inni podatnicy, korzystają z kwoty wolnej od podatku, która wynosi obecnie 30 000 zł.
Dodatkowo od emerytury odprowadzane są składki na ubezpieczenie zdrowotne, które wynoszą 9% podstawy wymiaru. ZUS oblicza i odprowadza podatek oraz składki, a emeryt otrzymuje kwotę netto.
Czy można pracować na emeryturze?
Polskie prawo nie zabrania emerytom podejmowania pracy zarobkowej. W zależności od sytuacji emeryt może kontynuować pracę na kilka sposobów:
- Zawieszenie emerytury – emeryt może zawiesić wypłatę emerytury i kontynuować pracę zawodową, co zwiększa wysokość przyszłych świadczeń emerytalnych.
- Łączenie emerytury z pracą – emeryt może pobierać emeryturę i jednocześnie pracować, co daje mu dodatkowy dochód. W przypadku osób, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn), dodatkowe dochody nie wpływają na wysokość emerytury. Jednakże, osoby, które przeszły na wcześniejszą emeryturę, muszą uważać na wysokość zarobków. Jeśli zarobki przekroczą 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (5 278,30 zł brutto na 2024 rok), emerytura zostanie zmniejszona. Przekroczenie 130% (9 802,50 zł brutto) może spowodować zawieszenie wypłaty emerytury.
Ulgi podatkowe dla pracujących emerytów
W ramach Polskiego Ładu wprowadzono ulgę podatkową dla emerytów, którzy mimo osiągnięcia wieku emerytalnego zrezygnują z pobierania emerytury i będą kontynuować pracę. Tzw. PIT-0 dla seniora pozwala na zwolnienie z podatku dochodowego dochodów do kwoty 85 528 zł rocznie, co może stanowić znaczące wsparcie finansowe dla pracujących seniorów. Z ulgi mogą korzystać kobiety powyżej 60. roku życia i mężczyźni powyżej 65. roku życia, pod warunkiem że nie pobierają emerytury.
Czytaj więcej na temat przekroczenia ulgi na: https://www.podatnik.info/publikacje/przekroczenie-ulgi-dla-seniora-a-naliczanie-podatku-sprawdz,62479c.
Formy zatrudnienia na emeryturze
Emeryci mogą pracować na różnych zasadach:
- Umowa o pracę – zatrudnienie na podstawie umowy o pracę oznacza, że pracodawca odprowadza składki na ZUS od wynagrodzenia emeryta. W przypadku osób powyżej 60. roku życia (kobiety) i 65. roku życia (mężczyźni) pracodawca nie płaci składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
- Umowa zlecenie – w przypadku umowy zlecenia pracodawca również ma obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i zdrowotne, chyba że emeryt pracuje także na etacie, z którego osiąga minimalne wynagrodzenie – wówczas składki są odprowadzane tylko z jednego źródła.
- Umowa o dzieło – najmniej korzystna z punktu widzenia emeryta, ponieważ nie daje ona prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych, ale jest często preferowana przez pracodawców ze względu na brak obowiązku odprowadzania składek ZUS.
- Działalność nierejestrowana – emeryci mogą także prowadzić działalność nierejestrowaną, o ile przychody nie przekraczają 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę (2 121 zł w 2024 roku).
Podsumowanie
Praca na emeryturze to dla wielu seniorów doskonały sposób na uzupełnienie domowego budżetu, a także na pozostanie aktywnym i zaangażowanym w życie zawodowe. Podejmując zatrudnienie po przejściu na emeryturę, warto jednak pamiętać o przepisach regulujących wysokość dochodów, które mogą wpływać na świadczenie emerytalne. Istotne jest również zrozumienie zasad opodatkowania oraz składek na ubezpieczenia społeczne, które dotyczą pracujących emerytów. Najnowsze informacje w sprawie podatków znajdziesz zawsze na https://www.podatnik.info.