Gmina Dębno

Gmina Dębno leży na terenie województwa małopolskiego wzdłuż drogi krajowej nr 94, mniej więcej 50 km od Krakowa i 20 km od Tarnowa. Jest jedną z siedmiu gmin powiatu brzeskiego. Rozciąga się na obszarze 81 km², liczy czternaście tysięcy mieszkańców, a tworzy ją trzynaście wsi (sołectw): Dębno i Wola Dębińska (tu znajduje się centrum administracyjne), Biadoliny Szlacheckie, Doły, Jastew, Jaworsko, Łoniowa, Łysa Góra, Maszkienice, Niedźwiedza, Perła, Porąbka Uszewska i Sufczyn. Powstała w 1930 roku wskutek reformy administracji państwowej i nowego podziału terytorialnego Polski polegającego na połączeniu istniejących od roku 1867 na terenie dawnego zaboru austriackiego jednowioskowych gmin samorządowych. W obecnych granicach gmina Dębno istnieje od roku 1973.

Krajowa droga nr 94 przecinająca gminę na część południową i północną to historyczna kontynuacja istniejącego już we wczesnym średniowieczu traktu prowadzącego z Krakowa na Ruś. Tędy prowadziła też zbudowana mniej więcej w 1785 roku droga łącząca Lwów (stolica utworzonego po pierwszym rozbiorze Polski w 1772 roku Królestwa Galicji i Lodomerii czyli Galicji) z Wiedniem (ówczesna stolica monarchii austro-węgierskiej).

Gmina położona jest na granicy dwóch krain geograficznych: Przedgórza Karpackiego i Kotliny Sandomierskiej. Zróżnicowane i urozmaicone ukształtowanie terenu powoduje, że od kilkunastu lat coraz mocniej akcentowane są turystyczne walory gminy. W kilku wsiach powstało ponad dwadzieścia gospodarstw agroturystycznych. Turystów przyciągają ponadto niezwykle cenne zabytki architektury, małej architektury, budownictwa drewnianego i sztuki. Najwspanialszym z nich jest późnogotycki zamek w Dębnie z drugiej połowy XV wieku. Ponadto warto zobaczyć także późnogotycki dębiński kościół parafialny pod wezwaniem Św. Małgorzaty z przełomu XV i XVI wieku, neogotycki kościół św. Andrzeja w Porąbce Uszewskiej wzniesiony w początkach XX wieku, kamienną kaplicę-grotę Najświętszej Panny Marii z Lourdes, także w Porąbce Uszewskiej. Na terenie gminy napotkamy również dwa inne zabytkowe kościoły, dwór ziemiański z początków XX wieku, osiemnastowieczny spichlerz, drewniane chałupy i towarzyszące im zabudowania gospodarcze z drugiej połowy XIX i początków XX wieku, stare cmentarze oraz kapliczki i kamienne figury przydrożne, z których najstarsza powstała w połowie XVIII wieku.