CHARAKTERYSTYKA GMINY
Gmina Gnojnik zajmuje wschodnią część krainy geograficznej zwanej Pogórzem Wiśnickim. Krajobraz gminy tworzą dwa zasadnicze elementy: dolina rzeki Uszwicy, nad którą położone są Uszew, Zawada Uszewska, Gnojnik i Gosprzydowa oraz tworząca wododział wysoczyzna z wioskami Lewniowa, Biesiadki i Żerków. Rzeźba terenu jest bardzo urozmaicona – doliny okalają rozległe wzgórza przeorane licznymi wąwozami i zagajnikami.
Pisana historia gminy zaczyna się w początkach XIII w. Pierwsza wzmianka o Gnojniku, Gosprzydowej i Lewniowej znajduje się w dokumentach autorstwa Wincentego Kadłubka z roku 1215. Uszew i Biesiadki weszły na karty historii dzięki metrykom wystawianym w drugiej połowie XIII wieku. Grunty pod następne lokowane wówczas wsie: Zawadę Uszewską i Żerków wydzielono jeszcze przed rokiem 1350. Kolejny ślad istnienia i rozwoju gminnych sołectw znaleźć możemy w wykazach świętopietrza, z których wynika, że Gnojnik, Gosprzydowa i Lewniowa były wsiami rycerskimi, a Uszew, Biesiadki, Zawada i Żerków należały do uszewskiego klucza dóbr biskupów krakowskich.
Klimat gminy Gnojnik tworzy drewniana architektura sakralna i użytkowa, będąca świadkiem minionych wieków: kościół p.w. św. Mateusza w Biesiadkach, kościół p.w. św. Urszuli w Gosprzydowej oraz liczne stare wiejskie chałupy i budynki gospodarcze rozsiane po całej okolicy (największe ich skupisko znajduje się w Biesiadkach). Naturalne piękno drewnianych budowli, dodatkowo ubogacane przez wieki ogromnym nakładem pracy mieszkańców, zachwyca każdego obserwatora.
Gmina pochwalić się może także ciekawymi zabytkami murowanymi – kościołem p.w. św. Marcina w Gnojniku, kościołem p.w. św. Floriana w Uszwi, kaplicą p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej w Lewniowej oraz kaplicą p.w. św. Antoniego Padewskiego w Żerkowie. Ogromną wartość historyczną posiadają również pozostałości dawnych wielkich folwarków gospodarczych, a przede wszystkim zespół dworsko-pałacowy w Gnojniku oraz murowany dom zarządcy w Biesiadkach.
Architektoniczny krajobraz gminy dopełniają przydrożne kapliczki, figurki i krzyże rozsiane po całej okolicy, a także symboliczne pamiątki ludzkich tragedii mających miejsce na terenie naszej gminy w czasie XX-wiecznych wojen światowych (pamiątkowa tablica w lesie Grabaliny, pomnik ku czci ofiar w Żerkowie)
Co może przyciągnąć turystów do naszej gminy?
Przede wszystkim piękne i wiekowe zabytki architektury drewnianej oraz bajkowo wyrzeźbione przez naturę tereny. Obiekty budowlane wzniesione z drewna znajdujące się na terenie gminy Gnojnik stanowią prawdziwe skarby architektury. Dlatego też zostały wpisane do rejestru krajowych zabytków. Piękno drewnianych kościołów i zabudowań gospodarczych jest nieustannie pielęgnowane przez mieszkańców, dzięki czemu – mimo upływu lat – nadal może budzić zachwyt przyjezdnych, ale także miejscowych.
Przejeżdżając przez wsie gminy Gnojnik nie trudno też nie zauważyć rozsianych po całym terenie licznych przydrożnych kapliczek, figurek i krzyży, które stawiane są z wdzięczności za otrzymane łaski, za wysłuchanie próśb, albo jako ofiara dziękczynna za wybawienie z niebezpieczeństwa lub wyleczenie z choroby. Wtopione w krajobraz, w otoczeniu przyrody, tkwią jak drogie kamienie na trudnych ścieżkach życia.
Pomimo zwiększającego się zurbanizowania gminy Gnojnik znaczną część jej terenów stanowią elementy naturalne. Dominantę krajobrazową stanowią pagórki pokryte leśną gęstwiną lub przybrane w szachownicę pól. Wysoczyzna przeorana jest licznymi wąwozami, jarami i zalesionymi gaikami. Spacer po tak ukształtowanym terenie jest fascynującą przygodą – nigdy bowiem nie wiemy, jaki krajobraz ujrzymy za kolejnym wzniesieniem. O każdej porze roku pagórkowaty teren budzi nieco inne uczucia i emocje – zimą możemy się poczuć niczym bohaterowie baśni patrząc na ogromne połacie iskrzące się śniegiem, wiosną zachwyci nas potęga budzącej się do życia przyrody, zaś jesienią o lekki dreszczyk strachu przyprawić nas mogą osnute jesienną mgłą wąwozy i doliny.
Piękne i bogato ukształtowane tereny gminy Gnojnik zwiedzać można zarówno pieszo, jak i samochodem. Dzięki odnowionym drogom przyjemnie podróżuje się między wioskami również rowerem. Niezależnie od środka lokomocji zabytki naszej gminy warto zwiedzać z oczyma szeroko otwartymi. Piękno gnojnickich skarbów architektury i natury subtelnie zachwyca każdym najdrobniejszym elementem.
A jeśli przeżyte przygody i doznane emocje bardzo zmęczą turystów zachęcamy do zatrzymania się w znajdujących się na terenie gminy restauracjach posiadających swój niepowtarzalny klimat. Również tutejsi gospodarze przyjmą gości z otwartymi rękoma, oferując wygodne pokoje w zacisznych okolicach.
Ogólnopolska Karta Seniora
Gdzie można wyrobić Kartę:
Gdzie można wyrobić Kartę:
Wnioski o wydanie Ogólnopolskiej Karty Seniora można pobrać i złożyć na Dzienniku Podawczym w Urzędzie Gminy Gnojnik lub na I piętrze, pokój nr 16, tel. 14 68 69 600 wew. 16.
Godziny pracy Urzędu Gminy:
poniedziałek od 7.30 do 16.30
wtorek, środa, czwartek od 7.30 do 15.30
piątek od 7.30 do 14.30.
