Mniszek lekarski, inaczej dmuchawiec, mniszek pospolity, błędnie nazywany mleczem to roślina, którą można spotkać niemal wszędzie: przy drodze, na łące, w zaroślach. Rośnie prawie na całym świecie – w Europie, Azji i obu Amerykach. Jego popularność nie bierze się więc znikąd. Każdy za młodu zrywał żółte kwiaty lub próbował zdmuchnąć puszystą kulkę jego owoców. To właśnie takie wyeksponowanie nasion, które przy każdym mniejszym porywie wiatru przemieszczają się, sprzyja jego samoistnemu rozsiewaniu. Szeroka dostępność mniszka lekarskiego sprawiła, że zyskał niezwykłą popularność w medycynie naturalnej.
W ziołolecznictwie używa się jego korzeni (zbierane późną wiosną), liści (zbieranych wczesną wiosną, przed kwitnieniem) oraz kwiatów (zbieranych wiosną, w trakcie kwitnienia). Przede wszystkim wykorzystuje się jego oczyszczające właściwości, które dobroczynnie wpływają na wątrobę. Mniszek pomaga w detoksykacji organizmu, wzmacnia i wzbogaca apetyt, osłabia stany skurczowe w przewodach żółciowych. Jest rośliną żółciotwórczą i żółciopędną, dzięki trój terpenom, inulinie, inozytolu, cholinie i mannitolu. Oznacza to, że pobudzając wątrobę, ułatwia żółci przedostanie się do dwunastnicy. Warto dodawać liście czy płatki kwiatów do wszelkiego rodzaju potraw czy sałatek, też z tego powodu, że przyśpieszają przemianę materii i przyczyniają się do tracenia zbędnych kilogramów.
Gdy byliśmy dziećmi, matki i babcie powtarzały nam, aby nie jeść łodyg mniszka, ponieważ zawarta w nich gorzka ciecz może powodować zatrucia lub bóle brzucha. Nic bardziej mylnego, ponieważ mleczko zawarte w łodygach bywa zbawienne dla niektórych schorzeń. Podczas leczenia zapalenia wątroby zaleca się spożycie od 4 do 5 łodyg, a w przypadku leczenia cukrzycy nawet 10 dziennie. Należy pamiętać, aby oczyścić łodygi z drobnoustrojów. Wystarczy przemyć je wodą. Nie należy też prowadzić takiej kuracji dłużej niż 2 tygodnie.
Warto spożywać mniszka lekarskiego zwłaszcza, gdy narażeni jesteśmy na choroby wirusowe. Wykazuje on właściwości zwiększające odporność, ponieważ przypuszcza się, że sprzyja wytwarzaniu się interferonu. Pomaga przy chorobach i infekcjach górnych dróg oddechowych. Mniszek polecany jest szczególnie osobom w okresach rekonwalescencji lub z obniżoną odpornością. Syrop z mniszka można kupić lub wykonać samodzielnie. Warto też wiedzieć, że mniszek – choć jest dużym alergenem – to u osób nieuczulonych na niego, może leczyć choroby skóry. Mowa tutaj zwłaszcza o kurzajkach czy brodawkach. W leczeniu tego typu schorzeń zaleca się obkładanie wyprysków skórnych liśćmi mniszka lub białym mleczkiem wydzielanym z łodyg.
Przepis na syrop z mniszku blogerki Agnieszki Maciąg:
Składniki:
400 dobrze rozwiniętych kwiatów mlecza (same główki)
1 cytryna
1 litr wody
1 kg cukru
Wykonanie: zebrane w suchy i słoneczny dzień główki kwiatów mlecza najpierw rozłóż (np. na gazetę), aby pozbyć się owadów. Po ok. pół godzinie włóż je do obszernego garnka, zalej wrzącą wodą, lekko ugnieć, by zredukowały swoją objętość. Gotuj na wolnym ogniu przez ok. 15 minut. Pod koniec gotowania dodaj wyparzoną i dobrze wyszorowaną cytrynę pokrojoną na plastry. Zamieszaj, lekko ugnieć i przykryj pokrywką. Odstaw na co najmniej 12 godzin (ja odstawiam na całą noc). Następnie odcedź przez gazę i do wywaru dodaj cukier. Wymieszaj i gotuj na bardzo małym ogniu, aż cukier całkowicie się rozpuści. Uzyskasz konsystencję lejącego miodu. Taki gorący syrop od razu przelej do dobrze umytych i wyparzonych, osuszonych słoiczków. Jeszcze gorące zawiń w koc na 2-3 godziny (sucha pasteryzacja). Następnie wyjmij je z koca, ustaw do góry dnem i zostaw do ostygnięcia. Odwróć je dopiero wtedy, gdy będą zupełnie zimne. Tak przygotowany syrop możesz przechowywać w chłodnym i ciemnym pomieszczeniu przez kilka miesięcy, a nawet lat.
Dawkowanie syropu z mniszka lekarskiego
Zaleca się stosowanie 2-3 łyżeczek syropu z kwiatów mniszka lekarskiego (inaczej zwanego miodkiem) dziennie. Dzieciom podaje się połowę tej porcji. Syropem można np. posłodzić herbatę, a także posmarować kromkę chleba.
Przepis można znaleźć pod adresem: https://agnieszkamaciag.pl/syrop-z-mniszka-lekarskiego-i-lemoniada-dla-dzieci/