Od lat w ramach kampanii „Stop manipulacji – nie daj się oszukać” ostrzegamy seniorów przed zagrożeniami i edukujemy ich w zakresie metod stosowanych przez oszustów. Jednocześnie chcemy zwrócić uwagę na inne istotne wyzwania, z jakimi mierzą się osoby starsze – takie jak demencja. Warto wiedzieć, jak w porę rozpoznać ten problem i jak wspierać seniora zmagającego się z tą chorobą.
Problemy z pamięcią mogą dotknąć każdego. Często zdarza nam się zapomnieć, gdzie położyliśmy klucze czy okulary. Jednak, gdy zauważamy, że zapominalstwo istotnie wpływa na codzienne funkcjonowanie (np. powtarzanie tych samych pytań co kilka minut, gubienie przedmiotów w nietypowych miejscach czy znaczne trudności z planowaniem dnia), warto skonsultować się z lekarzem. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że demencja nie jest nieuchronnym elementem starości. To stan chorobowy, który – jeśli zostanie wcześnie rozpoznany i właściwie zaopiekowany – może zostać spowolniony, co znacząco poprawia jakość życia.
Demencja – kluczowe objawy i wyzwania w komunikacji
U osób cierpiących na demencję występują nie tylko luki w pamięci, lecz także zaburzenia mowy, trudności w rozumieniu wypowiedzi i przetwarzaniu informacji. Senior może wielokrotnie powtarzać te same historie, a jednocześnie odczuwać lęk i niepokój wynikające z utraty kontroli nad własnymi myślami. W takiej sytuacji nietrudno o frustrację – zarówno po stronie osoby dotkniętej chorobą, jak i jej opiekunów.
Jak tłumaczą eksperci, w komunikacji z chorym „rozmówca musi dopasować się do seniora, a nie odwrotnie”.
Oznacza to, że warto pamiętać o kilku zasadach:
- Zwracaj się do bliskiej osoby po imieniu – to pomaga przykuć jej uwagę.
- Patrz seniorowi w oczy, najlepiej będąc na tej samej wysokości.
- Mów wolno, niezbyt cicho (ale nie krzycz), używając prostych zdań.
- Parafrazuj wypowiedzi, aby potwierdzić, że dobrze rozumiesz.
- Ogranicz rozpraszające bodźce (np. telewizor, radio, głośne rozmowy w tle).
Te drobne wskazówki dają podopiecznemu poczucie bezpieczeństwa i zrozumienia. Szczególnie ważne jest także wsparcie emocjonalne – okazywanie cierpliwości, niewywieranie presji (np. zmuszanie do mówienia, gdy senior jest zmęczony) oraz podejmowanie tematów, które wzbudzają w nim pozytywne wspomnienia.
Poczucie bezpieczeństwa i bliskości
Próbując wyobrazić sobie świat seniora z demencją, warto pamiętać, że nierzadko towarzyszy mu niepewność: „Dlaczego zapominam tak wiele?”, „Czemu nie mogę się skupić?”, „Czy ktoś mnie jeszcze rozumie?”. Utrata kontroli nad codziennymi czynnościami oraz ciągły niepokój o to, co dzieje się z jego umysłem, mogą sprawiać, że chory tym bardziej potrzebuje rozmowy i wyrozumiałości ze strony najbliższych.
Każda ciepła rozmowa pozwala mu poczuć, że mimo choroby nadal jest ważny. Dlatego tak istotne jest, abyśmy nie bagatelizowali ani pierwszych objawów demencji, ani potrzeby dialogu.
Terapia wspomnieniami
Ciekawym rozwiązaniem może być tzw. terapia reminiscencyjna, oparta na przywoływaniu dawnych, przyjemnych przeżyć i wspomnień. Oglądanie rodzinnych fotografii, słuchanie piosenek z młodości, rozmowy o tym, jak dawniej wyglądało życie – wszystko to może pomóc w odzyskaniu poczucia ciągłości oraz poprawie koncentracji seniora.
W najnowszym, 76. numerze Głosu Seniora (str. 56) ukazał się artykuł Katarzyny Seredyńskiej pt. „Jak wspierać osoby z demencją”.
Dostęp online: https://glosseniora.pl/wp-content/uploads/OGS_76_INT-1.pdf
„Stop manipulacji – nie daj się oszukać” – bezpieczeństwo w każdej sferze życia
W kontekście demencji nie można zapominać również o kwestii bezpieczeństwa finansowego. Każdego roku oszuści wyłudzają od osób starszych gigantyczne kwoty – w skali kraju to ponad 140 milionów złotych! Dlatego od siedmiu lat, w ramach kampanii „Stop manipulacji – nie daj się oszukać”, przestrzegamy i edukujemy seniorów w zakresie popularnych, a także coraz nowszych form nadużyć. Organizujemy warsztaty, konferencje prasowe oraz tworzymy materiały promocyjne, by uświadamiać osoby w wieku 60+ oraz ich rodziny, jak rozpoznawać potencjalne próby manipulacji.
Senior z demencją jest szczególnie narażony na działania nieuczciwych sprzedawców, „fałszywych wnuczków” i innych oszustów – często nie potrafi szybko ocenić sytuacji, zapamiętać kluczowych informacji ani zadzwonić pod właściwy numer alarmowy. Dlatego tak ważne jest, aby uczyć zarówno seniora, jak i jego otoczenie, w jaki sposób przeciwdziałać wyłudzeniom.
Pamiętajmy – zawsze warto działać wcześniej
Demencja nie jest wyrokiem. Choć choroby neurodegeneracyjne pozostają trudne w leczeniu, istnieje wiele sposobów, by spowolnić ich rozwój i podnieść komfort życia chorego. Najważniejsza jest czujność – reagujmy na pierwsze niepokojące objawy i nie obawiajmy się wizyty u specjalisty, ponieważ im szybciej zostanie postawiona diagnoza, tym więcej możliwości wsparcia otrzyma senior. Z kolei troskliwa i cierpliwa komunikacja to klucz do wzmocnienia więzi oraz zachowania możliwie jak największej samodzielności osoby dotkniętej demencją.
Bez względu na wszystko – dzielmy się dobrym słowem, słuchajmy i bądźmy obecni. Dla naszych najbliższych to często najcenniejszy prezent.
