• 26 lutego 2025 15:21

Miasto i Gmina Głogów Małopolski

lut 26, 2025

Gmina Głogów Małopolski to gmina mijesko-wiejska, która znajduje się w województwie podkarpackim, w powiecie rzeszowskim. Do gminy należą – miasto Głogów Małopolski oraz wsie: Budy Głogowskie, Hucisko, Lipie, Pogwizdów Stary, Przewrotne oraz Wysoka Głogowska. Jej powierzchnia to 144 km 2 , a liczba mieszkańców to 19 520, w tym 4 221 osób powyżej 60 roku życia, którzy stanowią 22% populacji gminy. Głogów to dawne miasteczko tworzące interesujący zespół urbanistyczno-architektoniczny o istotnej wartości historycznej. Dawny układ urbanistyczny najlepiej zachowany jest w centrum miasta. Pochodzi on jeszcze z czasów jego lokacji – jest to oryginalne renesansowe rozwiązanie przestrzenne. Istnieje opinia, że wytyczony przez Krzysztofa Głowę plan miasta, był pierwszym w Polsce dziełem urbanistycznym epoki renesansu. W centrum miasta, na skrzyżowaniu głównych ulic, ulokowany jest spory, o zbliżonych do kwadratu wymiarach rynek (146 x 130 m). Z czterech naroży rynku wychodzą po dwie wąskie uliczki. Pięknie, wręcz malowniczo wyglądają niskie, przysadziste kamieniczki ulokowane wzdłuż ulic wiodących w stronę Bud Głogowskich oraz w kierunku Wysokiej Głogowskiej. Pośród zabudowy ze schyłku XIX wieku rozsiadły się współczesne obiekty i trzeba przyznać, iż łagodnie wkomponowały się w ten pejzaż. W rynku niegdyś funkcjonował plac targowy, który dziś stanowi miły dla oka zieleniec. Środkiem natomiast wznosi się ratusz z charakterystyczną wieżą, wzniesiony jeszcze przez Lubomirskich w połowie XVIII wieku, w miejscu poprzedniej XVII-wiecznej budowli. Ratusz był kilkakrotnie przebudowywany na przestrzeni XIX i XX wieku i w związku z tym nieco zatracił swój pierwotny styl.
Interesującą ciekawostką jest fakt, iż obecna wieża ratusza, to w istocie cztery wysokie kominy, które później połączono murowanymi ściankami i nakryto hełmem. Na głogowskich uliczkach i skwerach ustawiono kilka ciekawych pomników. W północno- wschodniej części rynku w październiku 2005 roku został odsłonięty pomnik Jana Pawła II. Nie bez powodu wybrano właśnie taką datę – to data, która zbiegała się z kolejnym dniem Papieskim, a jednocześnie ze 100-letnią rocznicą Konsekracji Głogowskiego Kościoła. Figura Ojca Świętego powstała dzięki wielkiemu zaangażowaniu wielu ludzi. To własnie z ich
inicjatywy, jak również dzięki hojności darczyńców – Urzędu Miejskiego w Głogowie Młp., mieszkańców gminy oraz firm z terenu gminy – powstał symbol wdzięczności za dar jakim był Ojciec Święty.

Przed budynkiem Samorządowego Liceum Ogólnokształcącego w maju 2004 roku odsłonięty został pomnik Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Datę odsłonięcia pomnika wybrano nieprzypadkowo, ponieważ w tym dniu uczniowie Zespołu Szkół w Głogowie Młp. obchodzą dzień patrona swojej szkoły. Pomnik przedstawia zatroskanego Kardynała spoglądającego na dwójkę dzieci znajdujących się u jego stóp. Fundatorami pomnika byli Adam i Lucyna Dudek. Pomniki Jana Pawła II i Stefana Wyszyńskiego wykonał artysta-rzeźbiarz Władysław Dudek z Krakowa. W rynku stoi pomnik ku czci Jana III Sobieskiego odsłonięty w 1933 r.; pomnik walki i męczeństwa ustawiony w 1966 r. oraz dwie XVII-wieczne figury: Matki Boskiej i św. Floriana. Obie figury powstały z fundacji Urszuli Lubomirskiej. Kamienna rzeźba Matki
Boskiej Niepokalanie Poczętej stoi na wysokiej kolumnie. Na niej znajduje się tablica pamiątkowa, wmurowana w 500-letnią rocznicę Grunwaldu. W otoczeniu rynku i przyległych uliczek na plan pierwszy wybija się charakterystyczna małomiasteczkowa zabudowa, typowa dla XIX i początków XX wieku. Przetrwało tu ponad 150 murowanych, przeważnie parterowych domów o stylu typowym dla miasteczek dawnej Galicji. W samym rynku znajduje się kilka piętrowych kamieniczek, a między nimi jedna podcieniowa z XIX wieku. Ponadto na frontonie kamieniczki nr 23 w Rynku widnieje tablica upamiętniająca założone w roku 1885 Towarzystwo Zaliczkowe. Narożny budynek z numerem 25 to dawny dom – szpital ubogich z XVIII wieku. Wreszcie przy ul. 11-go Listopada znajduje się budynek dawnego sądu grodzkiego z XIX wieku i szkoła z 1927 r., rozbudowana w roku 1967. Piękne są też głogowskie sanktuaria. Opodal Rynku znajduje się kościół parafialny p.w. Świętej Trójcy. Jest to świątynia murowana, wzniesiona w latach 1876 – 1879, jedno-nawowa na rzucie krzyża łacińskiego, z prezbiterium i kaplicami po bokach oraz dwoma wieżami w fasadzie. Nieco dalej stoi budynek stanowiący część dawnego klasztoru Misjonarzy z XVIII wieku. Klasztor ten powstał w wyniku starań Lubomirskich, ale wkrótce został skasowany przez władze austriackie. Zniszczone budynki rozebrano w latach międzywojennych, poza jednym tylko skrzydłem. Przy ulicy Fabrycznej znajdują się zabudowania ZTWW “Technitex” – główny budynek fabryczny to dawny pałac Lubomirskich, kiedyś zwany zamkiem. Był on wielokrotnie przebudowywany i w niczym nie przypomina dawnej luksusowej rezydencji. Wzniesiony
został on w latach 1726 – 1727 przez J.K. Lubomirskiego. Na planie katastralnym z 1849 roku pałac ma kształt czworoboku z dziedzińcem po środku. Południowe skrzydło miało charakter reprezentacyjny, a pozostałe części pełniły funkcję oficyn. Na dziedzińcu znajdował się kwadratowy basen wodny, natomiast od południa rozciągał się park krajobrazowy, przekształcony z XVIII-wiecznego ogrodu pałacowego. Dziś trudno jest odnaleźć ślady dawnego rezydencjonalnego założenia. Całość ma po prostu charakter budownictwa przemysłowego. Dawne rezydencjonalne skrzydło jest piętrową budowlą. Od wschodu i
północy ustawiono baraki, a od południa rozciąga się miejski park “Grabina”, który jest fragmentem dawnego założenia parkowego. Niestety, to co pozostało z dawnego założenia pałacowego Lubomirskich, dziś nie posiada już cech zabytkowych, a ma jedynie wartość historyczną. W zachodniej części miasta, przy ul. 3-go Maja znajduje się stary głogowski cmentarz, zwany “Na Piasku”, bowiem usytuowany jest na piaszczystej wydmie. Przy dojazdowej drodze do cmentarza, już poza obszarem zwartej zabudowy, stoi najokazalsza z głogowskich kapliczek przydrożnych wzniesiona przed 1849 rokiem. Jest to obiekt murowany, z cegły, potynkowany, a we wnętrzu mieści się kamienny posąg św. Jana Nepomucena. Do samego cmentarza prowadzi potężna brama z roku 1905, po której bokach znajdują się dwie małe
furtki. Wielouskokowe filary łączy łuk. Nad nim z kolei ustawiono metalową, ażurową wieżyczkę. Główna aleja cmentarna wiedzie do kaplicy, wybudowanej na wzniesieniu, w centralnej części nekropolii. Powstała ona w roku 1831 jako kościółek pw. Matki Boskiej Śnieżnej, a dzisiaj pełni funkcję kaplicy. Jest to budowla prostokątna, z trójbocznie zamkniętym prezbiterium skierowanym ku zachodowi; murowana i po tynkowana, raczej skromna w swym wyglądzie. Wyposażeniem jej jest cudowny obraz Matki Boskiej Śnieżnej z XVII wieku, pochodzący z kościoła Na Piasku, i który to rozebrany został w roku 1766. Na
zewnętrznej, frontowej ścianie znajdują się tablice – epitafia Józefa Przylibskiego, Jana Lewartowskiego, Mieczysława Misiewicza, Walentego Kotuli i ks. Bolesława Puzio. Jednak najokazalsza tablica, ozdobiona herbowym kartuszem w otoczeniu labr, zwieńczonego mitrą z herbami Gryf i Śreniawa – to tablica erekcyjna kościoła XX Misjonarzy, a pochodząca z roku 1766, przeniesiona na ścianę kaplicy około roku 1925, kiedy rozebrano ruiny klasztoru. Na północno — zachodnim krańcu cmentarza znajduje się druga kaplica. Jest to niewielka budowla, wzniesiona mniej więcej w roku 1766 i przebudowana schyłkiem XIX wieku. W niewielkim wnętrzu kryje ona studnię otoczoną ceglaną cembrowiną. Legenda mówi, że woda
dopływała do niej z cudownego źródełka i miała ona moc uzdrawiającą. Wewnątrz ustawiono też rzeźby pochodzące ze starego kościoła parafialnego. Głogowski cmentarz kryje szczątki kilku pokoleń mieszkańców. Spoczywa tu między innymi Franciszek Kotula – znany rzeszowski etnograf, pochodzący z Głogowa. Uwagę zwraca też pomnik ku czci poległych w obronie Ojczyzny, ustawiony tutaj w 1990 r.
W otoczeniu miasta rozciągają się duże kompleksy leśne, złożone głównie z borów sosnowych i będące pozostałością dawnej Puszczy Sandomierskiej. Na północny-zachód od miasta znajduje się kilka dużych dość stawów; te z kolei przed laty zagospodarowywano na ośrodek rekreacyjno-wypoczynkowy. Stawy te są obecnie zarybione. Pod wysoką moreną znajduje się stawek “Pod Dębem”, a jeszcze dalej w okolicy rozwidlenia dróg na Wygodzie, schowane jest w lesie urocze jeziorko, tzw. Czarny Staw. Zwiedzanie okolic miasta ułatwiają szlaki turystyczne, bowiem przez Głogów przechodzi żółty szlak “Dookoła Rzeszowa”. Tutaj też rozpoczyna się szlak niebieski, wiodący przez Sokołów Małopolski do Leżajska.

– strona internetowa,
https://www.glogow-mlp.pl/
https://mgops.glogow-mlp.pl/

Ogólnopolską Kartę Seniora można wyrobić w M-GOPS w Głogowie Młp., 36-060 Głogów
Młp., ul Fabryczna 17 (pok. 211)
Telefon kontaktowy: 17 78 97 543

Skip to content