Rak trzonu macicy to najczęstszy nowotwór ginekologiczny w Polsce! Aż 6000 Polek rocznie słyszy rozpoznanie nowotworu złośliwego endometrium, zwanego również rakiem trzonu macicy czy rakiem błony śluzowej macicy. To
najczęstszy nowotwór ginekologiczny w Polsce. Choroba dotyka przede wszystkim kobiet po 50 roku życia – w wieku okołomenopauzalnym i pomenopauzalnym. O tym jak się objawia i jak się leczy tę chorobę rozmawiamy z dr n.med. Magdaleną Bizoń, ginekologiem onkologiem i Dyrektor Medyczną LUX MED Onkologia, gdzie nowotwory narządowe są diagnozowane i leczone kompleksowo w ramach NFZ, w warunkach szpitala prywatnego.
Jak objawia się rak endometrium?
Rak trzonu macicy wiąże się z nieprawidłowym rozrostem komórek błony śluzowej jamy macicy przekształcających się w komórki raka. Następnie proces nowotworowy szerzy się w głąb mięśnia macicy, w stronę szyjki macicy i kieruje się do węzłów chłonnych miedniczych. Objawem charakterystycznym dla tego procesu jest krwawienie z dróg rodnych, występujące szczególnie u kobiet po menopauzie, które już nie powinny krwawić. Ale nieprawidłowe, obfite krwawienia w okresie przedmenopauzalnym też powinny być objawem alarmowym. Pamiętajmy też, że rak trzonu macicy może nie dawać
objawów, a podejrzenie może być wysnute w trakcie kontrolnej wizyty ginekologicznej.
Jak zadbać o profilaktykę i kiedy skonsultować się z ginekologiem onkologiem?
Każda kobieta powinna raz w roku zgłosić się na kontrolną wizytę do ginekologa oraz wykonać badanie ultrasonograficzne przezpochwowe (transwaginalne), które obrazuje narząd rodny. Przerost błony śluzowej macicy w badaniu usg jest wskazaniem do pogłębienia diagnostyki, czyli wykonania zabiegu diagnostycznego (histeroskopii, zabiegu wyłyżeczkowania kanału szyjki i jamy macicy, biopsji aspiracyjnej endometrium). Po otrzymaniu wyniku badania histopatologicznego z rozpoznaniem raka trzonu macicy, pacjentka powinna skonsultować się z ginekologiem onkologiem pracującym w ośrodku zajmującym się leczeniem chorób nowotworowych kobiecego narządu rodnego.
Jakie leczenie jest rekomendowane w przypadku raka endometrium?
Rak endometrium, czyli rak trzonu macicy, rozpoznawany jest na podstawie wyniku badania histopatologicznego pochodzącego z zabiegu diagnostycznego. Materiał z jamy macicy pobrany w trakcie badania powinien być skierowany na badanie genetyczne i molekularne oceniające typ raka. Dzięki temu możliwe jest ustalenie dalszego postępowania.
W leczeniu operacyjnym rekomendowana jest chirurgia małoinwazyjna, czyli chirurgia robotyczna lub laparoskopia. Leczenie polega na wycięciu macicy z jajnikami i jajowodami oraz wycięciu węzłów wartowniczych, czyli pierwszych
węzłów chłonnych najbliżej guza, w których w pierwszej kolejności mogą pojawić się przerzuty. Po uzyskaniu wyniku histopatologicznego wyciętego materiału po operacji i określeniu typu raka ustalane są wskazania do dalszego leczenia uzupełniającego, czyli radioterapii lub chemioterapii lub odstąpienia od niego.
Dzięki finansowaniu przez NFZ coraz więcej pacjentek z rakiem trzonu macicy operowanych jest robotycznie. Jakie korzyści niesie ze sobą taki zabieg?
Chirurgia robotyczna jest najbardziej precyzyjną metodą. Duże powiększenie i przybliżenie obrazu, wizualizacja wszystkich struktury miednicy mniejszej umożliwia precyzyjne preparowanie tkanek, zmniejszając ryzyko uszkodzenia naczyń i nerwów. Narzędzia robotyczne zginają się niczym ludzkie nadgarstki, co pozwala na dotarcie w trudno dostępne miejsca w miednicy mniejszej. Ramiona robota utrzymujące narzędzia robotyczne są stabilne i nie ma tu “drżeń” spowodowanych ludzką ręką jak w przypadku laparoposkopii.
Operację przeprowadza ginekolog onkolog siedzący za konsolą chirurgiczną, za pośrednictwem której steruje ruchami robota, więc to nie robot operuje. Robot wykonuje polecenia wydawane przez ginekologa onkologa.
Niebywała precyzja ruchów, niewielkie nacięcia na skórze to małoinwazyjność, która wiąże się z minimalną utratą krwi. Dzięki czemu pacjentka już kilka godzin po operacji nie odczuwa bólu, może się swobodnie ruszać i zdecydowanie szybciej
dochodzi do formy sprzed operacji w porównaniu do innych technik. Pobyt w szpitalu jest krótki, nawet do 2-3 dni, a rekonwalescencja szybka – nie zakłócająca jakości życia kobiety.
Na co powinny zwracać uwagę kobiety, u których rozpoznano nowotwór ginekologiczny, wybierając ginekologa onkologa i ośrodek leczenia?
W szpitalach referencyjnych, takich jak szpitale LUX MED Onkologia, zajmujących się leczeniem chorób nowotworowych narządu rodnego, oprócz wysokiej jakości leczenia operacyjnego (duża liczba wykonywanych procedur), jest również dostęp
do diagnostyki obrazowej i genetycznej oraz współpracy z onkologami i radioterapeutami. Pacjentka ma zakładaną kartę DiLO, całość leczenia finansowana jest przez Narodowy Fundusz Zdrowia. W momencie wyboru placówki do leczenia choroby nowotworowej, warto zawsze zapytać o to, ile operacji w przypadku danego nowotworowu jest wykonywanych
rocznie, czy jest dostęp do rozszerzonej diagnostyki patomorfologicznej, genetycznej i molekularnej, tak aby była możliwość nie tylko diagnostyki, ale później kompleksowego leczenia opartego na chirurgii, chemioterapii i radioterapii, jeżeli będą wskazane.
Dr n. med. Magdalena Bizoń
Ginekolog onkolog, Dyrektor Medyczna LUX MED Onkologia, pierwsza w Polsce certyfikowana asysta w chirurgii robotycznej w ginekologii onkologicznej.