Płynne złoto - właściwości Oliwy z Oliwek

Oliwa z oliwek jest jedną z najstarszych towarzyszek ludzkości. Wedle Egipskiej tradycji ten boski dar otrzymano od Izydy, według Greków przyniosła go Atena, Rzymianie zaś uznawali, że jest to dzieło Herkulesa, który rozpoczął jej uprawę po wykonaniu mitycznych 12 prac. W tradycji biblijnej Noe po potopie wysyła gołębicę do Boga, ta zaś wraca z gałązką oliwną. Oznaczało to, że gniew Boga minął, a wody ustąpiły. Oliwa nazywana jest płynnym złotem, darem bogów, znakiem pokoju. W Grecji ścięcie drzewa oliwnego karane było śmiercią, w Rzymie obsadzenie nimi kawałka ziemi zwalniało z służby wojskowej, w Egipcie oliwą namaszczano ciała. Sława oliwy z oliwek sięga początków ludzkości, uprawiano ją m. in. ze względu na jej zdrowotne i cudowne właściwości.

Pochodzenie Oliwki

Oliwę z oliwek wyciska się z drzewa oliwnego, którego może przeżyć nawet 2 tysiące lat i przez całe życie wydawać owoce. Najpopularniejsze oliwki jadalne to:

Oliwki picholine – francuskie, kruche, cierpkie, zielone
Oliwki nicejskie – francuskie, malutkie
Oliwki z Nyons – francuskie, małe, czarne oliwki
Oliwki Gaeta – włoskie, małe, pomarszczone, łagodne w smaku
Oliwki z Sewilii – hiszpańskie, zielone, bardzo duże
Oliwki kalamata – greckie, duże, soczyste, fioletowe
Oliwki z Nafplion – greckie, ciemnozielone, popękane

Oliwki zbierane są na jesień, a po ich zmiażdżeniu i wyciśnięciu tworzy się sok, z którego powstaje oliwa. Oliwa produkowana jest z niedojrzałych, jeszcze zielonych owoców. Najbardziej popularnym drzewem oliwnym jest oliwka europejska (jedna z 35 gatunków drzew oliwnych). Najlepiej kupować tzw. oliwę extra virgin, która wykonywana jest z pierwszego tłoczenia na zimno, przez co zachowuje najwięcej składników odżywczych.

Właściwości zdrowotne

Mimo tego, że oliwa składa się z tłuszczu, nie zawiera w sobie cholesterolu, ponieważ jest tłuszczem roślinnym. W ponad 70% składa się w jednonienasycony kwas oleinowy, który zmniejsza stany zapalne i przeciwdziała powstawaniu komórek nowotworowych. Przyczynia się też przez to do zmniejszenia możliwości udaru oraz wystąpienia chorób serca. Co więcej, obniża ciśnienie krwi i chroni przed przedwczesną śmiercią. Ponad 20% jej składu stanowią nasycone tłuszcze oraz kwasy omega-6 i omega-3.

Badania wykazały, że osoby, będące na diecie śródziemnomorskiej, rzadziej chorują na raka. Działanie antynowotworowe oliwy spowodowane jest też wysoką zawartością związków fenolowych, zwłaszcza oleokantalu. Ten ostatni działa antyoksydacyjnie i oddala rozwój choroby Alzhaimera. Warto pamiętać, że oleokantal i substancje bioaktywne znajdują się tylko w oliwie z pierwszego tłoczenia. Edyta Kwiatkowska z Katedry Ekonomiki i Organizacji Konsumpcji Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW w Warszawie w swoim artykule Właściwości Zdrowotne Oliwy z Oliwek pisze:

„Oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia cechuje się przewagą kwasu oleinowego, który jest kwasem tłuszczowym jednonienasyconym (MUFA). Kwasy tłuszczowe jednonienasycone mogą pełnić ochronną rolę w profilaktyce miażdżycy i chorób serca, jako składnik zastępujący tłuszcze nasycone. Za korzystnym działaniem kwasów jednonienasyconych przemawiają niskie wskaźniki zachorowalności na chorobę wieńcową i miażdżycę wśród mieszkańców basenu Morza Śródziemnego. Liczne badania wskazują, że dieta bogata w oliwę z oliwek hamuje rozwój miażdżycy tętnic i obniża cholesterol w surowicy krwi. Kwas oleinowy zmniejsza ryzyko peroksydacji lipidów w lipoproteinach (LDL i HDL) i w związku z tym zapobiega tworzeniu się płytek miażdżycowych.”

Pielęgnacyjne właściwości oliwy

Oliwa jest często stosowana w kosmetyce, również tej naturalnej. Posiada właściwości silnie nawilżające, regenerujące i odżywcze, dzięki zawartym w niej kwasom tłuszczowym. Jako świetny nawilżacz wpływa korzystnie na redukcję zmarszczek, cellulitu czy rozstępów. Wcierana we włosy dodaje im blasku i odżywienia, a wtarta w skalp przyczynia się do redukcji łupieżu, suchej skóry głowy i stanów zapalnych. Przy suchej i popękanej skórze ust, warto kilka razy dziennie nawilżyć nią wargi. Zmieszana z łyżka miodu i pozostawiona na skórze twarzy przez 10 minut może działać cuda. Natomiast jeżeli dodamy do niej dwie garści płatków owsianych i niecałe pół szklanki mleka, zyskamy wspaniały peeling, który pomoże nam naturalnie oczyścić twarz i pozbyć się nadmiaru sebum. Warto też spróbować peelingu na ciało – w tym przypadku oliwę połączmy ze zmielonymi ziarnami kawy. Taki energetyzujący zastrzyk warto zafundować sobie rano pod prysznicem.